[Giới thiệu sách] Đọc sách như một nghệ thuật – Mortimer J. Adler & Charles Van Doren

Người xưa từng nói: “Thư trung hữu ngọc” – trong sách có ngọc quý. Quả thật, sách luôn là kho báu vô giá của tri thức nhân loại. Nhưng trong thời đại bùng nổ thông tin hôm nay, khi mạng xã hội và các phương tiện nghe nhìn dần chiếm lĩnh đời sống tinh thần, việc đọc sách không còn là thói quen dễ dàng duy trì. Giữa muôn vàn đầu sách được xuất bản mỗi ngày, không ít người trong chúng ta cảm thấy bối rối: đọc gì, đọc như thế nào, và làm sao để hiểu sâu, nhớ lâu?

Chính trong bối cảnh đó, “Đọc sách như một nghệ thuật” của Mortimer J. Adler và Charles Van Doren xuất hiện như một kim chỉ nam, giúp người đọc khám phá lại ý nghĩa và phương pháp của việc đọc. Được xuất bản lần đầu vào năm 1940, cuốn sách nhanh chóng trở thành bestseller và được dịch ra nhiều thứ tiếng, khẳng định sức sống lâu bền của một tác phẩm kinh điển về nghệ thuật đọc hiểu. Adler và Van Doren không chỉ nói về việc “đọc” theo nghĩa thông thường. Họ dẫn dắt người đọc đi qua bốn cấp độ đọc – từ đọc sơ cấp (hiểu nghĩa cơ bản), đọc lướt có hệ thống, đọc phân tích (hiểu sâu cấu trúc và tư tưởng tác giả) đến đọc đồng chủ đề (so sánh, đối chiếu nhiều tác phẩm cùng chủ điểm). Mỗi cấp độ đều được trình bày tỉ mỉ, có ví dụ minh họa, giúp độc giả từng bước nâng cao khả năng đọc hiểu và tư duy phản biện. Điều đáng quý là, cuốn sách không đơn thuần nói về kỹ thuật. Ẩn sau từng chương, người đọc cảm nhận được một triết lý sâu sắc về tri thức: rằng đọc sách là một hành trình đối thoại – giữa ta và tác giả, giữa tư duy hiện tại và trí tuệ của những thế kỷ đã qua. Đọc sách như một nghệ thuật không chỉ dành cho học giả hay người yêu tri thức. Dù bạn là học sinh, sinh viên, người làm nghiên cứu hay đơn giản chỉ muốn đọc sách hiệu quả hơn, bạn đều sẽ tìm thấy trong cuốn sách những hướng dẫn thiết thực: cách “chụp X-quang” một cuốn sách, cách phát hiện thông điệp cốt lõi của tác giả, cách phản biện và đồng thuận một cách có lý trí.

Đặc biệt, ở phần cuối, cuốn sách còn hướng dẫn cách đọc từng thể loại: từ sách khoa học, lịch sử, triết học đến thơ, tiểu thuyết – giúp người đọc linh hoạt áp dụng phương pháp đọc phù hợp với từng loại văn bản. Trong thời đại mà tốc độ cuốn con người đi, Đọc sách như một nghệ thuật giống như một lời nhắc nhở nhẹ nhàng nhưng sâu sắc: đọc không chỉ để biết, mà còn để hiểu, để trưởng thành. Như Descartes từng nói: “Đọc sách là được trò chuyện với những người thành đạt nhất của những thế kỷ đã qua.” Cuốn sách của Adler và Van Doren vì thế không chỉ là một “sách dạy đọc”, mà là một lời kêu gọi quay trở lại với giá trị đích thực của việc đọc – đọc như một hành động tư duy, khám phá và tu dưỡng bản thân. Nếu bạn từng cảm thấy mệt mỏi trước núi tri thức khổng lồ, hoặc hoang mang giữa biển sách vô tận, hãy thử tìm đến Đọc sách như một nghệ thuật. Biết đâu, bạn sẽ không chỉ học được cách đọc, mà còn học lại cách sống, cách suy nghĩ, và cách trưởng thành cùng tri thức.

Majorica